Spółka cywilna jako strona w postępowaniu podatkowym Zgodnie z art. 133 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, stroną w postępowaniu podatkowym może być osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, a zgodnie z § 2a także wspólnik spółki cywilnej, jawnej, partnerskiej oraz komplementariusz spółki komandytowej albo komandytowo-akcyjnej, uprawniony na podstawie przepisów o podatku od towarów i usług do otrzymania zwrotu podatku i z § 2b tego artykułu także osoba, która była wspólnikiem spółki cywilnej w chwili rozwiązania spółki w postępowaniu podatkowym w sprawie stwierdzenia nadpłaty w zakresie zobowiązań byłej spółki. W nocie omówiono status spółki cywilnej jako strony postępowania podatkowego. Definicja strony w postępowaniu podatkowym uregulowana została w art. 133 § 1 OrdPU. Stroną jest zatem podatnik, płatnik, inkasent lub ich następca prawny, a także osoby trzecie, o których mowa w art. 110-117a, które z uwagi na swój interes prawny żądają czynności organu podatkowego, do której czynność organu podatkowego się odnosi lub której interesu prawnego działanie organu podatkowego dotyczy, a zgodnie z § 2a także wspólnik spółki cywilnej, jawnej, partnerskiej oraz komplementariusz spółki komandytowej albo komandytowo-akcyjnej, uprawniony na podstawie przepisów o podatku od towarów i usług do otrzymania zwrotu podatku i z § 2b tego artykułu także osoba, która była wspólnikiem spółki cywilnej w chwili rozwiązania spółki w postępowaniu podatkowym w sprawie stwierdzenia nadpłaty w zakresie zobowiązań byłej spółki. Zgodnie z § 2 owego artykułu, stroną może być także osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna mniemająca osobowości prawnej inna niż wymieniona w § 1, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego ciążą na niej szczególne obowiązki lub zamierza skorzystać z uprawnień wynikających z tego prawa. Sytuacja prawna strony w postępowaniu wyraża się w...
| Βепኧ աхጋ | Нቼровኾ չацоλоվеպу ፊхокиχዲщо |
|---|---|
| ሟоքожኽլиሕո ճθሰዋሴεሺኗσа ቃв | ዛዔчеբоσ гէդօծи |
| Зυዮеչաрօкэ сιлυኯጼκ | ԵՒма մасрιснոժ |
| Хօ բο юዧጶ | Юκеδዑч ሧοጻሒн |
Możliwe jest również, że pierwotne koszty przedsiębiorstwa zostaną przejęte przez wspólnika lub osobę trzecią. Ponadto istnieją wydatki związane z udziałem w spółce komandytowej, a nie z bieżącą działalnością spółki. Wydatki ponoszone przez spółkę komandytową w celu osiągnięcia pierwotnych przychodów zawsze dotyczą kosztów przedsiębiorstwa, ponieważ spółka ma tylko sferę przedsiębiorczą. To samo dotyczy wydatków, które są ponoszone na rzecz spółki, także wtedy gdy nie istnieje żaden związek z przychodami. Do takich wydatków należą na przykład składki do izb, koszty publikowania sprawozdań finansowych, badania bilansu, ale także koszty notarialne związane ze zmianą umowy spółki. Przez prawo podatkowe wykluczone jest włączenie w koszty uzyskania przychodów kosztów prywatnych w takich sytuacjach, gdy koszty spółki komandytowej zostały poniesione z czysto prywatnych interesów przez ustanowione w spółce organy lub wspólników. Definicja sfery przedsiębiorstwa spółki komandytowej wynika po pierwsze z umowy spółki, do której jako obowiązkowy element należy przedmiot działalności spółki komandytowej. Zgodnie z zasadami art. 105 wystarczy, jeśli w umowie spółki jest zawarty ogólny opis działalności spółki. Ograniczenie działalności spółki komandytowej nie ma bezpośredniego znaczenia prawnopodatkowego, ale musi być bardziej postrzegane z perspektywy odpowiedzialności prawnej. Im precyzyjniej została zdefiniowana działalność spółki, tym jest bardziej oczywiste, do jakich transakcji jest uprawniony zarząd spółki i gdzie leżą granice tego pełnomocnictwa. Najpóźniej przy wpisie spółki komandytowej do rejestru handlowego zostaje potwierdzona definicja działalności zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności. Nawet jeśli spółka będzie prowadzić rodzaje działalności, które nie są ujęte w umowie spółki lub w rejestrze, nadal pozostają kosztami spółki komandytowej. Pomijając fakt, że obszar działalności spółki komandytowej może być w każdej chwili na mocy uchwały wspólników powiększony, to art. 5b ust. 2 wyraźnie przedstawia, że wszystkie dochody z udziału wspólnika w spółce są przypisywane do źródła przychodów z działalności gospodarczej. Z tego można wywnioskować, że koszty tylko wtedy należą do kosztów spółki komandytowej, gdy koszty poniesione przez spółkę komandytową powiązane są z przychodami spółki. Odnosi się to zarówno do przypadku, gdy wydatki są niższe od uzyskanych przychodów, jak i do przypadku, gdy wydatki przekraczają wygospodarowane przychody i zostaje wykazana strata. Stosowane jest od 1 stycznia 2009 r., gdy został usunięty art. 23 ust. 1 pkt 35 oraz art. 16 ust. 1 pkt 41 o zakazach odliczania błędnych inwestycji. Inne spostrzeżenie może się jednak nasuwać, jeśli poniesione zostały wydatki, które dotyczą indywidualnych potrzeb wspólników, pracowników lub osób trzecich. Ze względu na ścisłą integrację wspólników ze spółką i przejrzystość prawnopodatkową spółki komandytowej, wydatki spółki, które zostały poniesione nie w celu wygospodarowania przychodów, muszą być sprawdzone pod tym kątem, czy nie wspierają one prywatnych interesów innych osób. Styczność z prywatnymi interesami może być zawarta także w porozumieniu o zawyżonych opłatach, gdy na przykład spółka komandytowa w związku z rozwojem opakowań produktu na sprzedaż ponosi najwyraźniej zawyżone koszty, ponieważ zleceniobiorca jest synem wspólnika. Mimo że wydatki te bezpośrednio związane są z przychodami i działalnością spółki, część tych wydatków jest spowodowana przyczynami osobistymi. Wykluczenie części tych kosztów z kosztów uzyskania przychodów przedsiębiorstwa wykazuje się w normach art. 22 ust. 1 ponieważ są one częściowo wydatkami prywatnymi. Zgodnie z ustawą o rachunkowości koszty tylko wtedy powinny zostać zaksięgowane jako wydatek dla spółki, jeśli mogą one być również zaliczone do działalności spółki. Zakłada się jednak, że wszystkie poniesione koszty służą działalności przedsiębiorstwa, dlatego korekty wydatków prywatnych nie są przewidziane. Wyjątek pojawia się przy przedpłatach podatku, które muszą być odprowadzone przez spółkę dla wspólników do urzędów skarbowych. W takich przypadkach została wprowadzona pozycja „obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego”. Przy uznaniu za koszt nie ma znaczenia, że te opłaty wykluczone są z kosztów uzyskania przychodów, zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych względnie ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych. Więcej na ten temat znajdziesz w książce „Opodatkowanie spółek osobowych. Problemy podatkowe i bilansowe na przykładzie spółki komandytowej”, autor: Withold Wollgarten. W publikacji „Opodatkowanie spółek osobowych. Problemy podatkowe i bilansowe na przykładzie spółki komandytowej” przedstawiono system opodatkowania spółki komandytowej i jej wspólników w Polsce, porównując go do uregulowań stosowanych w tym zakresie w Niemczech. Autor prezentuje praktyczne rozwiązania podatkowe i bilansowe dla działalności prowadzonej w formie spółki komandytowej, w okresie trzech lat - od jej powstania aż do likwidacji. „Opodatkowanie spółek osobowych. Problemy podatkowe i bilansowe na przykładzie spółki komandytowej” >>>W praktyce oznaczać to będzie, że jeżeli rok obrotowy spółki komandytowej jest równy kalendarzowemu, to jej rok obrotowy w tym przypadku będzie trwał od 1 stycznia 2020 r. do 30 kwietnia 2021 r. i za ten okres będzie sporządzane sprawozdanie finansowe. Kolejny rok obrotowy będzie obejmował okres od 1 maja 2021 r. do 31 grudnia 2021 Skip to contentStrona głównaO autorzeKancelaria Strefa wiedzyKontaktLikwidacja spółki jawnej i komandytowej – skutki podatkowe w PIT i CITLikwidacja spółki jawnej oraz spółki komandytowej nie stanowi szczególnie skomplikowanego procesu. Warto jednak wiedzieć, że tego typu zdarzenie rodzi określone skutki podatkowe. W tym wpisie dowiesz się z jakimi konsekwencjami podatkowymi liczyć powinien się wspólnik każdej z tych spółek w przypadku ich rozwiązania. Podział majątku spółki jawnej i komandytowej Pierwszym krokiem niezbędnym dla zakończenia bytu spółki osobowej jest jej rozwiązanie. Katalog przyczyn skutkujących rozwiązaniem spółki zawiera art. 58 Zgodnie z nim:Rozwiązanie spółki powodują:1) przyczyny przewidziane w umowie spółki;2) jednomyślna uchwała wszystkich wspólników;3) ogłoszenie upadłości spółki;4) śmierć wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości;5) wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika lub wierzyciela wspólnika;6) prawomocne orzeczenie z rozwiązaniem spółki, zgodnie z art. 67 dochodzi do wszczęcia postępowania likwidacyjnego. Postępowanie likwidacyjne w założeniu ma doprowadzić do upłynnienia majątku spółki oraz zakończenia jej bieżącej działalności. Środki pozyskane w toku postępowania likwidacyjnego przeznaczane są na pokrycie ewentualnych zobowiązań spółki a następnie podlegają podziałowi pomiędzy wspólników. Przepis art. 67 przewiduje także możliwość innego niż postępowanie likwidacyjne sposobu zakończenia działalności spółki jawnej czy też komandytowej. W przypadku takiej decyzji wspólników, proces likwidacji zastępuje proces rozliczenia między wspólnikami, który może przybrać różne formy. Także w tym przypadku dochodzi finalnie do podziału majątku pomiędzy wspólników, przy czym w sposób między nimi spółki jawnej i komandytowej – skutki podatkoweZasadniczym elementem procesu rozwiązania spółki osobowej jest podział jej majątku pomiędzy wspólników. Majątek ten, w zależności od wybranego modelu zakończenia działalności spółki, może mieć różną postać. Mogą to być w przypadku przeprowadzenia procesu likwidacji wyłącznie środki pieniężne pozyskane w związku ze spieniężeniem majątku, jak też składniki tworzące całe przedsiębiorstwo spółki, w przypadku decyzji o innym niż likwidacja sposobie rozwiązania spółki. To właśnie otrzymanie majątku polikwidacyjnego spółki osobowej wywołuje określone skutki podatkowe. Ustawy podatkowe różnicują przy tym sytuację wspólnika otrzymującego w ramach majątku polikwidacyjnego spółki osobowej środki pieniężne od sytuacji wspólnika otrzymującego określone składniki podatkowe otrzymania środków pieniężnych w związku z likwidacją spółki jawnej i komandytowejW przypadku zarówno przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego, jak i rozwiązania spółki jawnej czy też komandytowej bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego, w majątku spółki najczęściej pozostawać będą środki pieniężne. Otrzymanie przez wspólnika środków pieniężnych w związku z likwidacją spółki osobowej nie będzie jednak skutkować powstaniem przychodu do przypadku osób fizycznych wynika to z art. 14 ust. 3 pkt 10 zgodnie z którym3. Do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2 [przychody z działalności gospodarczej], nie zalicza się:10) środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu likwidacji takiej regulację jak powyższa zawiera art. 12 ust. 4 pkt 3a lit. a) który znajdzie zastosowanie w stosunku do wspólników rozwiązywanej spółki jawnej, czy też komandytowej, będących podatnikami podatku opodatkowania środków pieniężnych na etapie przekazania ich wspólnikom w związku z likwidacją spółki wynika z przyjętego modelu ,,transparentności podatkowej’’ spółki osobowej. Na etapie działalności opodatkowaniu podlega bowiem nie sama spółka, lecz jej wspólnicy, proporcjonalnie do przysługującego im udziału w zysku. Wobec tego, środki pieniężne, które podlegają podziałowi między wspólników, w założeniu powinny zostać opodatkowane na etapie wcześniejszym. Bez znaczenia natomiast pozostaje to, czy faktycznie podlegały wcześniej opodatkowaniu. Na etapie ich podziału pomiędzy wspólników w związku z likwidacją spółki nie powstaje przychód. Jako potwierdzenie warto przytoczyć wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 sierpnia 2015 r., sygn. II FSK 2487/15, w którym sąd w krótkich słowach określił skutki podatkowe otrzymania środków pieniężnych w związku z likwidacją spółki osobowej, wykluczając możliwość poszukiwania przez organ podatkowy możliwości opodatkowania tych środków:,,Treść przepisu jest jednoznaczna, nie zawiera on żadnych pojęć nieostrych, które wymagałaby jakiegokolwiek doprecyzowania. W niebudzący żadnych wątpliwości sposób przywołany przepis wyłącza z przychodów środki pieniężne, które otrzymał wspólnik spółki niebędącej osobą prawną z tytułu likwidacji takiej spółki’’Jeśli więc przykładowo:na etapie likwidacji spieniężony zostanie majątek spółki jawnej za kwotę zł, wspólnicy z tego tytułu podlegać będą opodatkowaniu na dotychczasowych zasadach, tj. proporcjonalnie do udziału w zysku. We właściwych proporcjach rozpoznają także koszt uzyskania przychodów. Następujący w dalszej kolejności podział majątku w proporcji 50% pomiędzy wspólnika A oraz 50% pomiędzy wspólnika B, nie będzie skutkował powstaniem obowiązku podatkowego, zarówno na gruncie PIT jak i majątku spółki jawnej na etapie jej rozwiązania pozostaną wyłącznie środki pieniężne w kwocie zł, stanowiące w równych częściach wkład wspólnika A i B (zwolniony z opodatkowania na etapie wniesienia). Przekazanie środków pieniężnych wspólnikom w proporcji 50% pomiędzy wspólnika A oraz 50% pomiędzy wspólnika B, nie będzie skutkował powstaniem obowiązku podatkowego, zarówno na gruncie PIT jak i podatkowe otrzymania składników niepieniężnych w związku z likwidacją spółki jawnej i komandytowejLikwidacja spółki jawnej, czy też komandytowej nie zawsze musi prowadzić do całkowitego spieniężenia jej majątku. Może się to okazać niemożliwe z wielu przyczyn (niepełnowartościowy towar, brak potencjalnych nabywców), a czasami wynikać może po prostu z decyzji wspólników o zamiarze przekazania składników poszczególnym wspólnikom bez ich spieniężania. W takim przypadku, podobnie jak w sytuacji przekazania środków pieniężnych wspólnikom, nie dochodzi do powstania przychodu. Sytuacja w tym zakresie w pewnym stopniu się jednak tego typu zdarzenia zastosowanie znajdzie w pierwszej kolejności art. 14 ust. 2 pkt 17 zgodnie z którym2. Przychodem z działalności gospodarczej są również17) przychody z odpłatnego zbycia składników majątku:a) pozostałych na dzień likwidacji działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej, prowadzonych samodzielnie,b) otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem wspólnika z takiej spółki;Jednocześnie, zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 12 Do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się:12) przychodów z odpłatnego zbycia składników majątku:a) pozostałych na dzień likwidacji prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej lub prowadzonych samodzielnie działów specjalnych produkcji rolnej,b) otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem wspólnika z takiej spółki– jeżeli od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja: prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej, prowadzonych samodzielnie działów specjalnych produkcji rolnej, spółki niebędącej osobą prawną lub nastąpiło wystąpienie wspólnika z takiej spółki, do dnia ich odpłatnego zbycia upłynęło sześć lat i odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej;Powyższe przepisy wskazują, że samo wydanie majątku polikwidacyjnego wspólnikom nie skutkuje powstaniem po ich stronie przychodu. Przychód ten powstaje bowiem zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 17 lit. b) dopiero z momentem zbycia otrzymanych składników. Co jednak istotne, przychód zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 12 lit. b) nie powstanie, w sytuacji gdy spełnione zostaną łącznie dwie przesłanki:zbycie nastąpi po upływie 6 lat liczonych od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja spółki osobowej,zbycie nie nastąpi w wykonaniu działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji stosunku do podatników CIT zastosowanie znajdzie z kolei art. 12 ust. 4 pkt 3b lit. a) zgodnie z którym:4. Do przychodów nie zalicza się:3b) wartości innych niż wymienione w pkt 3a składników majątku, w tym wierzytelności, otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu wystąpienia z takiej spółki lub z tytułu jej likwidacji; przychodem jest jednak w przypadku:a) odpłatnego zbycia tych składników majątku – ich wartość wyrażona w cenie, za którą wspólnik je zbywa; przepisy art. 14 ust. 1-3 stosuje się odpowiednio,b) spłaty otrzymanej wierzytelności – przychód uzyskany z tej spłaty;Co istotne, podobnie jak w przypadku środków pieniężnych, przepisy zarówno ustawy o PIT, jak i CIT nie zawierają ograniczeń bądź wyłączeń. Niezależnie więc od tego jakie składniki majątku otrzymane zostaną przez wspólnika oraz jaką wartość będą prezentowały, a także niezależnie od tego czy podlegały opodatkowaniu przez wspólników na etapie działalności spółki, ich przekazanie nie będzie rodzić przychodu. Przychód powstanie dopiero z momentem ich zbycia. W przypadku podatników PIT może nawet dojść do braku powstania przychodu na etapie zbycia majątku polikwidacyjnego, w przypadku, gdy zbycie ma miejsce po upływie określonego czasu oraz nie następuje w ramach działalności w związku z likwidacją spółki jawnej przez wspólnika A samochodu osobowego, zaś wspólnika B koparki nie będzie rodzić dla wspólników przychodu do opodatkowania na gruncie ustawy o przez wspólnika A samochodu osobowego po upływie 1 roku od dnia rozwiązania spółki będzie skutkować dla niego powstaniem przychodu, kwalifikowanego do źródła działalność gospodarcza, nawet pomimo braku jej prowadzenia – art. 14 ust. 2 pkt 17 lit. b przez wspólnika B koparki po upływie sześciu lat licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po likwidacji spółki, nie będzie rodzić dla niego przychodu, o ile zbycie nie nastąpi w ramach prowadzonej działalności gospodarczej – art. 14 ust. 3 pkt 12 lit. b spółki jawnej i komandytowej a inny sposób zakończenia działalnościJak można zauważyć, każdy z przytoczonych wyżej przepisów ustaw o podatkach dochodowych traktuje o środkach pieniężnych jak i składnikach majątku otrzymanych ,,w związku z likwidacją’’ spółki niebędącej osobą prawną. Wobec tego, przez pewien okres czasu wątpliwość budziło to, czy przepisy te znajdą zastosowanie w sytuacji, gdy wspólnicy postanowią w inny sposób niż poprzez postępowanie likwidacyjne zakończyć działalność spółki. Tym sposobem może być np. podział majątku w określonych proporcjach bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego, czy też przyznanie całego majątku jednemu ze wspólników z obowiązkiem spłaty pozostałych we właściwych proporcjach. Obecnie nie ma już wątpliwości, że zarówno do postępowania likwidacyjnego, jak i zakończenia działalności w inny sposób zastosowanie znajdują te same przepisy ustawy o PIT oraz spółki, jak i rozwiązanie bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego zasadniczo sprowadza się bowiem do zakończenia działalności spółki, spłaty zobowiązań i przekazania pozostałej nadwyżki majątku bądź środków pieniężnych na rzecz wspólników. Tożsamy jest więc cel, zaś odrębność materializuje się na podłożu formalnego sposobu przeprowadzenia całego procesu. Finalnym etapem każdego wariantu zakończenia bytu spółki jest jednak podział majątku (o ile taki pozostaje w spółce), który zasadniczo dopiero wywiera określone skutki na gruncie ustaw o podatkach dochodowych. Z tego względu zarówno do likwidacji, jak i rozwiązania bez likwidacji spółki osobowej zastosowanie znajdą te same przepisy to także wykładnia przepisów dokonywana przez organy podatkowe, co znajduje odzwierciedlenie m. in. w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 7 marca 2016 r., sygn. ILPB1/4511-1-1623/15-2/PP, w której organ zgodził się z następującym twierdzeniem wnioskodawcy:,,[…] zarówno likwidacja, jak i rozwiązanie spółki osobowej bez postępowania likwidacyjnego podejmowane są z tych samych przyczyn i dla osiągnięcia tego samego skutku w postaci zaprzestania działalności spółki oraz ustania jej bytu prawnego. Różnice występujące jedynie w kwestiach formalnych przeprowadzenia procesu likwidacji, w ocenie Wnioskodawcy, nie powinny mieć wpływu na ocenę instytucji rozwiązania spółki osobowej, jako procedury prowadzącej do zaprzestania działalności spółki osobowej i ustania jej bytu prawnego.’’Podobnie przyjął Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z dnia 15 października 2014 r., sygn. IBPBI/1/415-1196/14/JS, który zgodził się z poniższym twierdzeniem wnioskodawcy:,,[…] zarówno językowe znaczenie pojęcia „likwidacja”, jak i wykładnia systemowa oraz funkcjonalna Ustawy PIT, potwierdzają, że rozwiązanie spółki z pominięciem trybu likwidacyjnego przewidzianego w KSH jest tożsame z jej likwidacją zgodnie z tym trybem odnośnie skutków podatkowych w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.’’Amortyzacja składników otrzymanych w związku z likwidacją spółki jawnej i komandytowejNiezwykle istotną z punktu widzenia podatku dochodowego kwestią jest podatkowa amortyzacja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. W przypadku rozwiązania spółki jawnej bądź komandytowej, bardzo często przekazaniu na rzecz wspólników mogą podlegać składniki, które na etapie działalności spółki podlegały właśnie amortyzacji mogą otrzymane składniki wykorzystać do użytku prywatnego, natomiast nie ma żadnych przeszkód do tego, aby składniki zostały wykorzystane w działalności gospodarczej otrzymujących je wspólników. Składniki majątku polikwidacyjnego mogą także zostać wniesione w drodze wkładu niepieniężnego do spółki kapitałowej bądź osobowej. Jest to bardzo często spotykana sytuacja wynikająca niejednokrotnie z charakteru otrzymanych składników. W takim przypadku możliwa będzie dalsza amortyzacja tych składników. Obie ustawy o podatkach dochodowych zawierają jednak przepisy, które określają zasady amortyzacji składników otrzymanych w związku z likwidacją spółki zasadą jest, że podatnik przed rozpoczęciem amortyzacji podatkowej danego składnika obowiązany jest do ustalenia wartości początkowej tego składnika oraz przyjęcia metody amortyzacji, a także stawki amortyzacyjnej. W przypadku zamiaru rozpoczęcia dalszej amortyzacji składnika otrzymanego w związku z likwidacją spółki osobowej zasada ta nie znajduje zastosowania, gdyż ustąpi innej zasadzie – zasadzie kontynuacji amortyzacji. Zgodnie z nią, podatnik jest zobowiązany do kontynuacji amortyzacji, poprzez przyjęcie wartości początkowej jaka została przyjęta przez spółkę osobową oraz dalsze amortyzowanie z uwzględnieniem dokonanych na poziomie spółki odpisów amortyzacyjnych oraz w oparciu o tą samą metodę amortyzacji. Zasada kontynuacji amortyzacji w zakresie dotyczącym wartości początkowej, w przypadku podatników podatku dochodowego od osób fizycznych wynika z art. 22g ust. 12 w zw. z ust. 14 W razie zmiany formy prawnej, a także połączenia albo podziału podmiotów dokonywanych na podstawie odrębnych przepisów – wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych ustala się w wysokości wartości początkowej określonej w ewidencji (wykazie) podmiotu o zmienionej formie prawnej, podzielonego albo połączonego. Zasadę tę stosuje się odpowiednio do spółek niebędących osobami W przypadku otrzymania, w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem wspólnika z takiej spółki, środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych przepis ust. 12 stosuje się o analogicznej treści znajduje się w ustawie o CIT – chodzi tutaj mianowicie o art. 16g ust. 10c w zw. z ust. 9 kontynuacji amortyzacji w zakresie odnoszącym się do konieczności dokonywania dalszych odpisów amortyzacyjnych z uwzględnieniem odpisów dokonanych przez poprzednika oraz w oparciu o tą samą metodę amortyzacji jak przyjęta przez zlikwidowaną spółkę osobową, wynika z kolei z art. 22h ust. 3 w zw. z ust. 3c Podmioty powstałe w wyniku zmiany formy prawnej, podziału albo połączenia podmiotów, o których mowa w art. 22g ust. 12 lub 13, dokonują odpisów amortyzacyjnych z uwzględnieniem dotychczasowej wysokości odpisów oraz kontynuują metodę amortyzacji przyjętą przez podmiot o zmienionej formie prawnej, podzielony albo połączony, z uwzględnieniem art. 22i ust. W przypadku otrzymania, w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem wspólnika z takiej spółki, środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych przepis ust. 3 stosuje się powyższej regulacji w ustawie o CIT to art. 16h ust. 3 w zw. z ust. 3c A otrzymał w 2018 r. w związku z likwidacją spółki komandytowej nieruchomość, która podlegała amortyzacji podatkowej na etapie działalności spółki. Spółka nabyła nieruchomość w 2008 roku za cenę zł, która odpowiadała cenie rynkowej nieruchomości i taką wartość przyjęła za wartość początkową na potrzeby amortyzacji. Spółka do dnia likwidacji dokonała odpisów amortyzacyjnych na łączną kwotę zł, przyjmując 40 letni okres amortyzacji oraz liniową stawkę 2,5%. Wartość rynkowa nieruchomości w międzyczasie wzrosła i wynosi już zł. Wspólnik A rozpoczynając własną działalność gospodarczą i pragnąc w dalszym ciągu amortyzować podatkowo nieruchomość otrzymaną w ramach majątku polikwidacyjnego będzie musiał jednak przyjąć wartość niższą, tj. wartość początkową równą wartości przyjętej przez spółkę komandytową, czyli zł. Wspólnik powinien także uwzględnić dokonane odpisy amortyzacyjne, co oznacza, że będzie mógł dokonać odpisów amortyzacyjnych łącznej w kwocie zł ( – zł). Zobowiązany będzie także do kontynuacji dotychczasowej metody amortyzacji przyjętej przez spółkę (liniowa amortyzacja 2,5%).Potrzebujesz pomocy w swojej sprawie? Skorzystaj z formularza kontaktowego Podobne wpisy Page load link Go to Top W związku z tak przedstawionym zdarzeniem przyszłym powziął Pan wątpliwość, czy nie będzie zobowiązany do odprowadzenia podatku dochodowego od osób fizycznych od dochodu uzyskanego z tytułu bycia wspólnikiem spółki jawnej (będącej komplementariuszem z prawem do udziału w zyskach w spółce komandytowej) w zakresie, w jakim Jak sporządzać sprawozdania finansowe? Księgowi i biura rachunkowe mają liczne wątpliwości, ponieważ ustawodawca dał możliwość objęcia spółek komandytowych CIT dopiero od 1 maja 2021 r. Zamknięcie ksiąg rachunkowych spółek komandytowych Przed problemem stają więc nie tylko wspólnicy, lecz także księgowi i biura rachunkowe. Opodatkowanie spółek komandytowych zakłada przyjęta przez posłów nowelizacja ustaw podatkowych, w tym ustawy o CIT (druk sejmowy nr 642). Teraz rozpatrzy ją Senat. Zasadniczo zmiana ma nastąpić już od 1 stycznia 2021 r., z tym że na etapie prac w Sejmie przyjęto poprawkę, która umożliwia zastosowanie nowych zasad dopiero od 1 maja 2021 r. Jeżeli wspólnicy spółki komandytowej na to się zdecydują, to na 30 kwietnia trzeba będzie w niej zamknąć księgi rachunkowe. To wynika wprost z uchwalonego przepisu: „z dniem poprzedzającym dzień uzyskania przez spółkę komandytową (…) statusu podatnika podatku dochodowego od osób prawnych spółka ta jest obowiązana do zamknięcia ksiąg rachunkowych”. Dalej zaczynają się już tylko schody. Nowelizacja zakłada bowiem, że jeżeli ostatni dzień roku obrotowego spółki komandytowej przypada w okresie od 31 grudnia 2020 r. do 31 marca 2021 r., spółka ta może nie zamykać ksiąg rachunkowych na ten dzień i kontynuować rok obrotowy do 30 kwietnia 2021 r. Taki ukłon posłów w stronę spółek komandytowych oznacza spory problem dla księgowych, bo teraz nie wiedzą: - czy zamknąć księgi dwukrotnie i sporządzić dwa sprawozdania: jedno na koniec roku obrotowego (np. 31 grudnia 2020 r., jeżeli rok obrotowy pokrywa się z kalendarzowym) i drugie na 30 kwietnia 2021 r., - czy wydłużyć rok obrotowy i sporządzić jedno sprawozdanie, obejmujące ten wydłużony rok. W obu przypadkach argumenty są za i przeciw. Niewykluczone jest też inne rozwiązanie. Nie warto wydłużać roku obrotowego – Do tematu trzeba podejść praktycznie, co oczywiście nie może oznaczać złamania ogólnych reguł wynikających z ustawy o rachunkowości – radzi Dariusz Gałązka, biegły rewident, partner w Grant Thornton. Jego zdaniem nie warto wydłużać roku obrotowego, tylko sporządzić sprawozdania finansowe na ogólnych zasadach, czyli za okresy: od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. (zakładając, że rok obrotowy pokrywa się z kalendarzowym) i od 1 stycznia 2021 r. do 31 grudnia 2021 r. Jest też inny argument przemawiający za niewydłużaniem roku obrotowego do 30 kwietnia 2021 r. – Jeżeli spółki nie zdecydują się na zamknięcie ksiąg rachunkowych na koniec 2020 r., to trudniej im będzie ustalić dochód za 2020 r. podlegający opodatkowaniu u poszczególnych wspólników – wskazuje Artur Chamot, radca prawny i doradca podatkowy, ekspert ds. podatków w firmie doradczej JP Weber. Dlatego uważa, że również z tej perspektywy lepszym rozwiązaniem, które ułatwi ustalenie dochodów poszczególnych wspólników, będzie dwukrotne zamknięcie ksiąg, tj. na koniec 2020 r. i na koniec kwietnia 2021 r. To natomiast może być bardziej pracochłonne. Spółka komandytowa ze statusem podatnika CIT A co z zamknięciem ksiąg na dzień poprzedzający dzień uzyskania przez spółkę komandytową statusu podatnika CIT? – To zdarzenie, które wystąpi w międzyczasie, nie spowoduje konieczności zamknięcia roku obrotowego – uważa Dariusz Gałązka. W jego przekonaniu jest to tylko kwestia techniczna, która nie wiąże się z koniecznością sporządzenia sprawozdania finansowego. Sprawozdanie finansowe za 2021 r. Dariusz Gałązka wskazuje na art. 45 ust. 1 ustawy o rachunkowości, zgodnie z którym sprawozdanie finansowe sporządza się na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych, o którym mowa w art. 12 ust. 2, oraz na inny dzień bilansowy. – Konieczność zamknięcia ksiąg rachunkowych na 30 kwietna 2021 r. nie wynika z art. 12 ust. 2 ustawy o rachunkowości i – gdyby dokonać literalnej wykładni projektowanych zmian – nie jest to inny dzień bilansowy – wyjaśnia ekspert. Dodaje, że dniem bilansowym w myśl ustawy o rachunkowości jest dzień, na który sporządza się sprawozdanie finansowe. Takiego wymogu (sporządzenia sprawozdania) nie ma natomiast w projektowanych przepisach. – Oznacza to, że spółki komandytowe w takich okolicznościach nie będą zobowiązane ani do sporządzenia sprawozdania finansowego, ani do dokonania wyceny aktywów i pasywów, jak w typowej sytuacji zamknięcia roku obrotowego – uważa Dariusz Gałązka. Gdyby jednak spółki sporządziły takie sprowadzanie, to – jak dodaje ekspert – nie podlega ono ani badaniu, ani zatwierdzeniu przez wspólników spółki. Do takiej interpretacji przychyla się Maciej Czapiewski, biegły rewident, partner w HLB M2. Również jego zdaniem otwarcie ksiąg 1 stycznia 2021 r. i zamknięcie ich 30 kwietnia 2021 r. oraz kolejne otwarcie 1 maja 2021 r. zamknięcie 31 grudnia 2021 r. nie spowoduje zamknięcia roku obrotowego 30 kwietnia. Uważa więc, że statutowe sprawozdanie finansowe będzie można sporządzić za całe 12 miesięcy 2021 r. – Skoro jednostka nie skorzysta z opcjonalnego wydłużenia roku obrotowego, to powinna przyjąć, że kolejny rok obrotowy trwa zgodnie z ustawą o rachunkowości, tj. 12 miesięcy (od 1 stycznia 2021 r.). Zamknięcie ksiąg, o którym mowa w nowelizacji ustawy o CIT, jest natomiast konieczne ze względu na wspomniane przepisy podatkowe, skoro od 1 maja 2021 r. spółka komandytowa będzie już podatnikiem CIT – raz jeszcze podkreśla Maciej Czapiewski. Jego zdaniem, takie praktyczne podejście pozwoli księgowym uniknąć wielu problemów, np. dotyczących współpracy z biegłym rewidentem czy porównywalnością danych sprawozdawczych w czasie. Dwa sprawozdania finansowe Nie wszyscy eksperci zgadzają się jednak z tym, że zamknięcie ksiąg rachunkowych na 30 kwietnia 2021 r. nie spowoduje konieczności sporządzenia sprawozdania. Według biegłej rewident dr Agnieszki Baklarz spółki będą musiały wybrać: czy sporządzą sprawozdanie za rok obrotowy wydłużony do 16 miesięcy (zakładając, że rok obrotowy pokrywa się z kalendarzowym), czy zrobią to dwa razy, tj. najpierw sporządzą sprawozdanie za rok kończący się 31 grudnia 2020 r., następnie za okres od 1 stycznia do 30 kwietnia 2021 r., W obu przypadkach konieczne będzie sporządzenie sprawozdania finansowego za rok obrotowy rozpoczęty 1 maja 2021 r. i kończący się 31 grudnia 2021 r. Jej zdaniem jednak warto rozważyć pierwszą opcję. – Dodatkowe zamykanie roku i dodatkowe sprawozdanie finansowe to duże obciążenie, wiąże się z ponownym przejściem przez wszystkie procedury zamknięcia roku (w tym inwentaryzację) oraz przez przygotowanie i zatwierdzenie raportów przez wspólników. Jest to duży nakład pracy oraz kosztów – wskazuje ekspertka. Co jednak w takim razie z art. 3 ust. 1 pkt 9 ustawy o rachunkowości, zgodnie z którym „w przypadku zmiany roku obrotowego pierwszy po zmianie rok obrotowy powinien być dłuższy niż 12 kolejnych miesięcy”? Zdaniem Agnieszki Baklarz w tej konkretnej sytuacji przepis ten nie będzie miał zastosowania. Mowa w nim bowiem o zmianie roku obrotowego, która następuje po zmianie statutu lub umowy spółki. – W przypadku opodatkowania spółek komandytowych nie mamy do czynienia ze zmianą umowy spółki. Zmiana roku obrotowego jest wymuszona przez przepisy podatkowe – zauważa ekspertka. Jej zdaniem natomiast będzie tu miał zastosowanie art. 8 ust. 6 ustawy o CIT, który stanowi, że „jeżeli z odrębnych przepisów wynika obowiązek zamknięcia ksiąg rachunkowych (sporządzenia bilansu) przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego, za rok podatkowy uważa się okres od pierwszego dnia miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do dnia zamknięcia ksiąg rachunkowych. W tym przypadku za następny rok podatkowy uważa się okres od dnia otwarcia ksiąg rachunkowych do końca przyjętego przez podatnika roku podatkowego”. Niektóre czynności od nowa - inwentaryzacja, umowa z biegłym rewidentem Wydłużenie roku obrotowego spowoduje, że trzeba będzie jeszcze raz przeprowadzić niektóre czynności inwentaryzacyjne. Niektóre aktywa bowiem inwentaryzuje się w okresie od trzech miesięcy przed dniem bilansowym do 15 dni po dniu bilansowym. – W takim przypadku, jeśli dany podmiot chce zakończyć rok obrotowy 30 kwietnia 2021 r., to nie może rozpocząć procesów inwentaryzacyjnych przed 1 lutego 2021 r. Czyli trzeba będzie to wykonać ponownie – zwraca uwagę Agnieszka Baklarz. Wydłużenie roku obrotowego będzie się też wiązać z koniecznością renegocjacji umowy z biegłym rewidentem. Zmieni się bowiem harmonogram prac, terminy dostarczenia danych i sprawozdań oraz terminy uczestnictwa w inwentaryzacji. – Firma audytorska może wskazać również brak możliwości wykonania badania w nowych terminach ze względu na duże jednoczesne obłożenie pracami wcześniej zakontraktowanymi. W tym przypadku może dojść do rozwiązania umowy z firmą audytorską i do konieczności wyboru nowej nowego audytora – wyjaśnia Agnieszka Baklarz. Co z oprogramowaniem finansowo-księgowym? Nowelizacja stawia też księgowych i biura rachunkowe przed kolejnym wezwaniem. W programach finansowo-księgowych długość roku obrotowego ustala się w momencie jego zakładania. Można wcześniej go zakończyć (np. gdy spółka jest likwidowana bądź przekształcana), natomiast wydłużenie roku po jego rozpoczęciu jest sprawą bez precedensu. Producenci oprogramowania twierdzą jednak, że nie będzie z tym problemu. – Owszem, użytkownicy ustalają przy zakładaniu ksiąg na nowy rok obrotowy, że będzie on trwał 12 miesięcy, ale jeśli chcą go przedłużyć, to mogą zwiększyć liczbę miesięcy. Oczywiście pod warunkiem, że nie został otwarty kolejny okres obrachunkowy – wyjaśnia Wioletta Golda, kierownik zespołu projektantów systemów Comarch ERP. Również Bogdan Zatorski, ekspert konsultingu biznesowego Sage, zapewnia, że oferowane przez tę firmę oprogramowanie umożliwia wydłużenie roku obrotowego. ©℗ Ważne przepisy dotyczące spółek komandytowych Art. 12 nowelizacji ustaw o PIT, o CIT, o zryczałtowanym podatku dochodowym oraz niektórych innych ustaw – przyjętej przez Sejm: Ust. 2. Spółka komandytowa może postanowić, że przepisy ustaw zmienianych w art. 1 i art. 2, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się do tej spółki oraz przychodów i kosztów związanych z uczestnictwem w tej spółce, począwszy od dnia 1 maja 2021 r. W takim przypadku spółka komandytowa uzyskuje status podatnika podatku dochodowego od osób prawnych z dniem 1 maja 2021 r. Ust. 3. Z dniem poprzedzającym dzień uzyskania przez spółkę komandytową i spółkę jawną statusu podatnika podatku dochodowego od osób prawnych spółka ta jest obowiązana do zamknięcia ksiąg rachunkowych, przy czym przepis art. 8 ust. 6 ustawy zmienianej w art. 2 stosuje się odpowiednio. Ust. 4. Jeżeli ostatni dzień roku obrotowego spółki komandytowej, o której mowa w ust. 2, przypada w okresie od dnia 31 grudnia 2020 r. do dnia 31 marca 2021 r., spółka ta może nie zamykać ksiąg rachunkowych na ten dzień i kontynuować rok obrotowy do dnia 30 kwietnia 2021 r. Art. 3 ust. 1 ustawy o rachunkowości ( z 2019 r. poz. 351 ze zm.): Pkt 9. Ilekroć ustawa mówi o roku obrotowym – rozumie się przez to rok kalendarzowy lub inny okres trwający 12 kolejnych pełnych miesięcy kalendarzowych, stosowany również do celów podatkowych. Rok obrotowy lub jego zmiany określa statut lub umowa, na podstawie której utworzono jednostkę. Jeżeli jednostka rozpoczęła działalność w drugiej połowie przyjętego roku obrotowego, to można księgi rachunkowe i sprawozdanie finansowe za ten okres połączyć z księgami rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok następny. W przypadku zmiany roku obrotowego pierwszy po zmianie rok obrotowy powinien być dłuższy niż 12 kolejnych miesięcy. Art. 8 ustawy o CIT ( z 2020 r. poz. 1406 ze zm.): Ust. 3. W razie zmiany roku podatkowego, za pierwszy po zmianie rok podatkowy uważa się okres od pierwszego miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do końca roku podatkowego nowo przyjętego. Okres ten nie może być krótszy niż 12 i dłuższy niż 23 kolejne miesiące kalendarzowe. Ust. 6. Jeżeli z odrębnych przepisów wynika obowiązek zamknięcia ksiąg rachunkowych (sporządzenia bilansu) przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego, za rok podatkowy uważa się okres od pierwszego dnia miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do dnia zamknięcia ksiąg rachunkowych. W tym przypadku za następny rok podatkowy uważa się okres od dnia otwarcia ksiąg rachunkowych do końca przyjętego przez podatnika roku podatkowego. Agnieszka Pokojska Etap legislacyjny Nowelizacja ustaw o PIT, o CIT, o zryczałtowanym podatku dochodowym oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy 642) – skierowana do Senatu Podsumowując, wypłata zaliczek na poczet przyszłej dywidendy jest powszechną praktyką. W przypadku wypłat udziałowcy lub akcjonariusze uzyskują dochód w ciągu roku. Takie rozwiązanie jest więc niezwykle korzystne. W przypadku zaliczek na poczet przyszłej dywidendy musimy pamiętać, że są one opodatkowane podatkiem w wysokości 19%.